De Jan Wolkers Prijs, de jaarlijkse prijs voor het beste Nederlandse natuurboek, gaat dit jaar naar Darwin in de stad, evolutie in de urban jungle, geschreven door Menno Schilthuizen. De prijs werd zondagochtend uitgereikt door Karina Wolkers in het Radio 1-programma Vroege Vogels, vanuit Rijksmuseum Boerhaave in Leiden. De winnaar kreeg een bedrag van 5.000 euro en een tekening van NRC-illustrator Siegfried Woldhek.
DNA verandert mee
Darwin in de stad (uitgeverij Atlas Contact) staat volgens het juryrapport “boordevol informatie. Een wetenschappelijk verantwoorde stand van zaken rond onderzoek over de hele wereld, dat het aanpassingsvermogen van de natuur bevestigt. Dieren passen zich zo aan, dat op den duur zelfs hun DNA mee verandert.” Het stond “vol met feiten die in elk geval ik niet wist”, aldus juryvoorzitter Jean-Pierre Geelen, die de winnaar in de live uitzending bekendmaakte.
Eerder beloonde NRC het boek in een recensie met 5 ballen.
Geelen licht desgevraagd toe: “Menno Schilthuizen is evolutiebioloog. Hij wéét dus iets, dat is al mooi, maar hij is ook nog eens gezegend met het talent die kennis over te brengen op een groter publiek en onwetenden zoals ik. Dat is een vrij zeldzame, gelukkige combinatie.” Met het thema ‘urban jungle’ zit Schilthuizen volgens Geelen “ook nog eens bovenop de tijdgeest”: “Precies het onderwerp van nu. In een kloek boek betreurt hij terecht de achteruitgang in biodiversiteit, maar hij blijft niet in treurnis hangen. Zo wijst hij er bijvoorbeeld ook op hoe splinternieuwe dier- en plantensoorten verschijnen. Zo geeft hij hoop, en een bijzonder inkijkje in de duizelingwekkende snelheid waarmee de evolutie de moderne wereld dient bij te benen. Dat alles verdiende een prijs.”
De andere vier genomineerden waren Binnenste binnen van Jan Paul Schutten (uit het juryrapport: “misschien wel het origineelste boek, letterlijk een röntgenopname van Moeder Natuur, aanstekelijke teksten en prachtig vormgegeven”), Wieren van Miek Zwamborn (“wie had gedacht dat die drabberige groene kledders uit zee zo’n liefdevol, beeldschoon boekje zouden opleveren?”), De meerkoet van Remco Daalder (“waanzinnig knap hoe Daalder ook nu weer een heel boek lang, mede dankzij zijn lichte toets, weet te boeien met zo’n ‘doodgewone’ stadsvogel als de meerkoet”) en Rotgrond bestaat niet van Gerbrand Bakker (“zijn columns en beschouwingen over zijn tuin in de Eifel zijn een genot om te lezen”).
Tuin van Wolkers
Dankzij de Boekenweek in maart, dit jaar met het thema ‘Natuur’, “regende het natuurboeken”, aldus het juryrapport, veel meer dan andere jaren. “Het leidde tot een vloedgolf van romans, dichtbundels, columns en overdadig veel non-fictie.” De jury van de Jan Wolkers Prijs, bestaande uit Karina Wolkers, weduwe van de naamgever, Allard Stapel van het Wereld Natuur Fonds, Vroege Vogels-redacteur Daniel Gulpers en journalist van de Volkskrant Jean-Pierre Geelen, selecteerde de
shortlist van vijf uit een longlist van 19 boeken, die weer was samengesteld uit ruim 120 inzendingen. De jurering vond zoals elk jaar plaats in het oude atelier van Jan Wolkers op Texel. De prijs is genoemd naar schrijver, kunstenaar en groot natuurliefhebber Jan Wolkers, die oktober 2007 op 81-jarige leeftijd overleed. Na afloop volgde de traditionele wandeling door de tuin, van waaruit in 2002 en 2003 het tv-programma De Achtertuin van Jan Wolkers werd uitgezonden.