Providers en 5g in de Benelux

Misschien is 5g een beetje als onweer op een zonnige dag. Eerst voel je het aankomen door subtiele veranderingen in de lucht, dan kun je het een beetje horen in de verte, vervolgens komt het dichterbij, maar is het nog droog. Even denk je misschien dat het er niet meer van komt, en dan barst het los.

Daar houdt de vergelijking wel op. Diverse bedrijven grepen de Olympische Winterspelen aan om 5g in de schijnwerpers te zetten. Dat was eigenlijk te vroeg. Omdat het eerste deel van de standaard in december pas klaar was, hebben hardwarefabrikanten nog niet op grote schaal apparaten kunnen maken die werken met 5g.

Zuid-Korea is wel een beetje ver van ons bed. Hoe zit het dan hier in de Benelux? In de afgelopen maanden hebben we veel ontwikkelingen gezien en het lijkt erop dat providers een jaartal in hun hoofd hebben om 5g te gaan aanbieden in de Lage Landen: 2020.

Wat is 5g nou eigenlijk?

De naam 5g is goed gekozen en toch ook weer niet, want hoewel het in naam de opvolger is van wat we nu kennen als 4g en deels ook zo zal functioneren, hopen providers en andere bedrijven in de telecomindustrie dat het veel meer gaat betekenen dan een netwerk voor smartphones en af en toe een laptop.

Providers hebben al jaren geleden stappen gezet om van mobiele netwerken meer te maken dan netwerken voor telefoons. Onder meer treinen, trams, slimme meters en pinautomaten zijn al veel langer aangesloten op een mobiel netwerk. In de afgelopen jaren kwamen daar netwerken bij voor internet-of-thingstoepassingen, netwerken met een lage bandbreedte en een groot bereik, zoals lora, nb-iot en lte-m.

De bedoeling is dat 5g dat alles is en nog een stukje meer. Het is een lappendeken van technieken op een groot aantal frequenties en al die technieken en frequenties moeten afzonderlijk kunnen functioneren en samenwerken. De laagste frequentie is de 700MHz-band, de hoogste die gebruikt lijkt te gaan worden, is de 28GHz-band, maar dat kan oplopen naar 60GHz. Om een beeld te geven: 4g zit nu vooral op 800MHz en 1800MHz; wifi zit op 2,4GHz en 5GHz.

In eerste instantie richten providers zich met 5g op iets dat ze embb noemen: extended mobile broadband. Het woord 'extended' verraadt al wat het is: een snellere versie van 4g, vooral voor smartphones, tablets en laptops. Providers denken, hopen en verwachten dat data per bit minder zal kosten via 5g, waardoor ze op deze manier snel de investeringen kunnen terugverdienen, of op zijn minst deels.

De belofte van 5g is dat het op termijn dankzij een krankzinnig lage latency mogelijk zal zijn om in real time op afstand te opereren, zelfrijdende auto's met elkaar te laten praten of via hologrammen te communiceren, maar de eerste generatie 5g-netwerken heeft die mogelijkheden nog niet.

Na embb volgen nog twee toepassingen van 5g. Massive machine type communications, mmtc, is bedoeld voor bedrijven, zoals agrarische bedrijven en transportondernemingen. Ook belangrijk wordt ultra reliable low latency communications, urllc. Dat is 5g voor zelfrijdende auto's, medische toepassingen, robotica en bezorgingen via drones bijvoorbeeld. Het is communicatie waarvoor niet veel bandbreedte nodig is, maar die wel bijna in real time moet en die zelden of nooit mag uitvallen. Bovendien is het daarvoor nodig dat apparaten onderling kunnen communiceren zonder tussenkomst van een zendmast: een soort WiFi Direct dus, maar dan op 5g.

Officieel is 5g nog niet eens helemaal een standaard. Het belangrijkste is dat de huidige standaard alleen gaat om de zogenoemde non-standalone-netwerken. Die zogenoemde nsa-netwerken gebruiken 5g als carrier, maar hebben daarnaast lte in gebruik en maken gebruik van evolved packet core, epc. Dat is de naam voor onder meer de gateways waarlangs het netwerk de data naar externe ip-netwerken loodst. Epc is de core voor huidige 4g-netwerken en die verschillen van eerdere 3g- en 2g-netwerken doordat bellen, sms'en en data allemaal via ip verlopen, tegenover de eerdere netwerken voor bellen en sms'en die 'circuitgeschakeld' zijn. Het nieuwe 5g is dus niet meer dan een toevoeging bij het huidige 4g.