Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

‘Defecte modellen’ kosten Aegon 97 miljoen dollar

Misleiding Financiële modellen van een junior analist van Aegon in Amerika bevatten tal van fouten. Beleggers zijn misleid.

Het hoofdkantoor van Aegon in Den Haag.
Het hoofdkantoor van Aegon in Den Haag. Foto Fred Steenman

De junior analist had net zijn Master of Business Administration afgerond, ervaring met het maken van ingewikkelde financiële modellen had hij niet. Toch mocht deze analist voor Aegon in de Verenigde Staten zulke modellen in elkaar gaan zetten. Begeleiding kreeg hij niet, zijn managers hadden eigenlijk geen idee waar hij mee bezig was.

Deze modellen hebben er toe geleid dat vier dochterbedrijven van de Nederlandse verzekeraar Aegon samen 97 miljoen dollar (82,8 miljoen euro) euro) moeten betalen. Dat heeft de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) maandagavond bekend gemaakt. Volgens de beurswaakhond hebben beleggers „miljarden dollars” gestoken in beleggingsfondsen gebaseerd op de „defecte modellen” van Aegon USA Investment Management, een van de vier dochters. De 97 miljoen dollar gaat in een fonds voor de misleide beleggers.

Ook twee verantwoordelijke managers moeten betalen. Zij krijgen respectievelijk een boete van 65.000 en 25.000 euro, omdat ze de overtredingen hebben veroorzaakt.

Tussen 2011 en 2015

Aegon USA Investment Management (AUIM) is een vermogensbeheerder met ruim 106 miljard dollar beheerd vermogen. AUIM en drie andere Amerikaanse dochterbedrijven van Aegon claimden dat beleggingsbeslissingen gebaseerd zouden zijn op kwantitatieve modellen – de modellen van de junior analist. De SEC heeft echter geconcludeerd dat deze modellen „talrijke fouten” bevatten, en niet „werkten zoals beloofd”. Toen de bedrijven de fouten ontdekten, stopten ze met de modellen zonder het aan de beleggers te vertellen en zonder de fouten bekend te maken.

Lees ook de beursrubriek over Aegon: Beleggers willen een schokbestendiger Aegon

Het heeft zich allemaal afgespeeld tussen 2011 en 2015. Toen kreeg de jonge analist bij AUIM de taak kwantitatieve modellen te maken. Die modellen werden gebruikt om te bepalen waarin geïnvesteerd zou worden. Ook zouden de modellen handelsbeslissingen nemen. Al in 2011 ontdekte AUIM dat er „potentiële risico’s” zaten aan deze modellen, schrijft de SEC, maar deed niks. Pas in de zomer van 2013 werd er beleid op papier gezet om de modellen te valideren.

In deze zelfde zomer kwam AUIM erachter dat de modellen van de junior analist „materiële fouten” bevatten. Uiteindelijk werden er meer dan vijftig gevonden. Het ging om „incorrecte berekeningen, inconsistente formules, en het gebruik van getallen waar percentages werden bedoeld (zoals 1,77 in plaats van 1,77 procent)”, schrijft de SEC. De fouten hadden invloed op wat er uit het model kwam.

Intussen wist alleen de junior analist hoe de modellen in elkaar zaten. Zijn manager snapte er zelfs zo weinig van dat hij niet in staat was de juistheid van een prospectustekst te beoordelen. Hij stuurde de tekst door aan een collega, met de boodschap „help”.

Eind 2014 heeft Aegon USA Investment Management de „fouten in de werking en toepassing van rekenmodellen” aan de SEC gemeld, laat een woordvoerder van Aegon weten. Het onderzoek van de SEC liep toen al. Aegon heeft in het laatste kwartaal van vorig jaar een voorziening getroffen van 100 miljoen dollar, vooruitlopend op de schikking met de SEC.