Binnen Europa geldt een plafond voor de hoeveelheid CO2 die door bedrijven mag worden uitgestoten. Dat wordt vertaald naar uitstootrechten, die kunnen worden verhandeld. Het aantal beschikbare rechten wordt steeds verder verlaagd om bedrijven ertoe te bewegen schoner te produceren.
Deze aangescherpte ambities van Europa om de CO2-uitstoot versneld terug te dringen, dragen ertoe bij dat de prijs sneller oploopt. Inmiddels zijn de rechten ook pure handelswaar geworden, wat ook een prijsopdrijvend effect heeft.
Volgens de emissieautoriteit krijgen de meeste bedrijven die deelnemen aan het EU Emissions Trading System (EU ETS), ieder jaar een hoeveelheid emissierechten gratis toegewezen. Elk jaar moeten bedrijven evenveel rechten inleveren als ze aan tonnen broeikasgas hebben uitgestoten. "Wanneer een bedrijf meer uitstoot dan ze aan rechten hebben, dan kunnen ze dat bijkopen via veilingen of handel."
Als juist minder wordt uitgestoten, dan heeft het bedrijf dus rechten over en kunnen ze daar de boer mee op. "Bedrijven kunnen dus zelf een afweging maken wat het meest kosteneffectief is: investeren in schonere technologie of emissierechten bijkopen", aldus de Nederlandse Emissieautoriteit (NEA).
Vorig jaar waren de rechten juist heel goedkoop geworden, doordat grote delen van de productie als gevolg van de coronacrisis kwamen stil te liggen.